Lata 70. XX wieku to czas wielkich inwestycji i dynamicznego rozwoju polskiej gospodarki. Pod rządami Edwarda Gierka Polska przeżywała swój przemysłowy renesans. W ciągu zaledwie dekady wybudowano 557 nowych przedsiębiorstw, w tym fabryki, elektrownie, zakłady przemysłowe i inne strategiczne obiekty, które do dziś pozostają filarami polskiej infrastruktury. Był to okres, w którym Polska zyskała na znaczeniu jako europejski lider w produkcji przemysłowej.
Inwestycje przemysłowe na skalę światową
W latach 70. i 80. wybudowano m.in.:
- 71 fabryk,
- 18 zakładów mięsnych,
- 16 fabryk odzieżowych,
- 14 chłodni,
- 10 zakładów elektronicznych,
- 9 elektrociepłowni i 7 elektrowni,
- 5 cementowni i 5 kopalni węgla kamiennego.
Nie sposób pominąć największych przedsięwzięć tamtych lat, takich jak Huta Katowice, Kombinat Paliwowo-Energetyczny Bełchatów, Dworzec Centralny w Warszawie czy Rafineria Północna w Gdańsku. To za czasów Gierka wybudowano kluczowe osiedla mieszkaniowe, w których dach nad głową znalazły miliony Polaków. Były to mieszkania dostępne dla przeciętnego obywatela, które można było później wykupić za symboliczną opłatę.
Polska energetyka – fundament narodowej niezależności
Za czasów Gierka powstały największe elektrownie węglowe, takie jak Bełchatów, Kozienice, Jaworzno III, Dolna Odra czy Rybnik. Ich łączna moc wciąż stanowi znaczną część energii elektrycznej zużywanej w Polsce. Wybudowano także elektrownie wodne – w Żarnowcu i Włocławku – które wzmacniały energetyczne bezpieczeństwo kraju. Od 1989 roku powstała tylko jedna elektrownia o porównywalnej mocy, co pokazuje wyraźną różnicę w skali inwestycji.
Reforma społeczna i wsparcie dla rolnictwa
W 1977 roku wprowadzono system ubezpieczeń społecznych dla rolników, co znacznie poprawiło ich sytuację ekonomiczną. Był to wyraz troski o wieś, która odgrywała kluczową rolę w gospodarce narodowej. W ramach programu „1000 szkół na tysiąclecie” zapewniono dostęp do edukacji dla dzieci z najdalszych zakątków kraju.
Zniszczenie polskiego przemysłu po 1989 roku
Transformacja ustrojowa po 1989 roku przyniosła upadek wielu kluczowych gałęzi przemysłu, które budowano przez dekady. Hasła wolnego rynku i liberalizacji, głoszone przez Solidarność, w praktyce doprowadziły do masowej wyprzedaży polskich zakładów za bezcen. Zamknięto kopalnie, huty, stocznie i fabryki, które przez lata były symbolem polskiej niezależności gospodarczej. Polska, która była samowystarczalnym krajem przemysłowym, stała się importerem wielu towarów, które wcześniej produkowano w kraju.
Dziedzictwo Gierka a współczesna rzeczywistość
Edward Gierek, choć krytykowany za zaciąganie długów, zostawił Polakom namacalne efekty swojej polityki. W przeciwieństwie do rządów po 1989 roku, które roztrwoniły przemysłowy potencjał kraju, Gierek stawiał na rozwój i inwestycje. Dziś, patrząc na zgliszcza dawnego przemysłu, warto zadać sobie pytanie: czy to, co zostało zbudowane, zasługiwało na tak haniebny los? Polska potrzebuje odważnej polityki gospodarczej, która przywróci jej przemysłową świetność i umożliwi prawdziwą niezależność od zagranicznych rynków.
Historia uczy, że rozwój wymaga wizji i konsekwencji – wartości, które rządzący po 1989 roku najwyraźniej utracili.