Ostatnie wydarzenia w Jeleniej Górze rzucają cień na działania lokalnych urzędników. Przedsiębiorcy skarżą się na niejasne procedury, brak wsparcia i działania, które mogą być sprzeczne z prawem. Poniżej przedstawiamy sprawę jednego z przedsiębiorców, który zmaga się z konsekwencjami decyzji nadzoru budowlanego i innych instytucji publicznych.
Kontrowersyjna opłata i procedury legalizacyjne
Przedsiębiorca prowadzący działalność w Jeleniej Górze został obciążony opłatą legalizacyjną w wysokości 30 000 zł za rzekomą „samowolę budowlaną”. Problem polega na tym, że urząd nie wydał decyzji administracyjnej w sprawie zmiany sposobu użytkowania budynku, a jedynie pismo, które nie zawierało informacji o możliwości odwołania się.
Zgodnie z art. 71 ust. 1 ustawy Prawo budowlane (Dz.U. 2024 poz. 725), zmiana sposobu użytkowania obiektu wymaga złożenia wniosku i uzyskania zgody organu administracyjnego. Brak decyzji administracyjnej z odpowiednim pouczeniem narusza jednak art. 107 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego (KPA), który zobowiązuje organ do jasnego określenia praw stron oraz wskazania możliwości odwołania.
Nieproporcjonalne działania nadzoru budowlanego
Przedsiębiorca twierdzi, że nadzór budowlany nie informował wprost o konieczności złożenia wniosku o zmianę sposobu użytkowania, lecz żądał dokumentów, takich jak projekty budowlane, które nie były konieczne. Takie działania mogły wprowadzać w błąd i opóźniać proces legalizacji.
Co więcej, nałożenie opłaty legalizacyjnej w wysokości 30 000 zł budzi wątpliwości w kontekście jej zasadności. Art. 59f ust. 1 prawa budowlanego wymaga, aby każda opłata była szczegółowo uzasadniona, a decyzja organu powinna opierać się na obiektywnych przesłankach.
Powódź i brak wsparcia dla przedsiębiorcy
W dniach 15–16 września 2024 r. budynek przedsiębiorcy został poważnie uszkodzony przez powódź. Pomimo katastrofalnych skutków, urzędy nie tylko nie udzieliły wsparcia, ale także zablokowały konto firmowe i zajęły środki na poczet opłaty legalizacyjnej. Takie działanie narusza zasady proporcjonalności i ochrony interesu społecznego określone w art. 8 KPA.
Zakaz wstępu do budynku i wykonywania remontów do 31 marca 2025 r. dodatkowo utrudnił odbudowę firmy i przywrócenie działalności gospodarczej. Tego rodzaju decyzje mogą być postrzegane jako nieuzasadnione i sprzeczne z zasadami wynikającymi z art. 7 i 8 KPA, które zobowiązują organy administracyjne do działania w sposób budzący zaufanie obywateli.
Naruszenie prawa do informacji publicznej i wymuszanie niepotrzebnych opłat
Przedsiębiorca zwraca uwagę na praktyki urzędników polegające na żądaniu niepotrzebnych dokumentów, takich jak kosztowne mapy czy projekty budowlane. Tego rodzaju działania mogą naruszać art. 61 Konstytucji RP oraz ustawę o dostępie do informacji publicznej, która gwarantuje prawo obywateli do uzyskiwania informacji o działaniach organów władzy publicznej.
Zasady prawne, które mogły zostać naruszone:
- Art. 107 § 1 i 2 KPA – Brak decyzji administracyjnej z pouczeniem o prawie odwołania.
- Art. 59f ust. 1 prawa budowlanego – Wymóg uzasadnienia wysokości opłaty legalizacyjnej.
- Art. 7 i 8 KPA – Działania organów powinny uwzględniać zasady proporcjonalności, ochrony interesu społecznego i zaufania obywateli.
- Art. 61 Konstytucji RP oraz ustawa o dostępie do informacji publicznej – Prawo obywateli do informacji o działaniach organów władzy publicznej.
Podsumowanie
Przedstawiona sprawa ilustruje problemy, z jakimi muszą zmagać się przedsiębiorcy w Jeleniej Górze. Niejasne procedury, brak wsparcia i nieproporcjonalne działania urzędników mogą skutecznie zniechęcać do prowadzenia działalności gospodarczej.
Jeśli zarzuty wobec urzędników się potwierdzą, konieczne będzie podjęcie kroków prawnych w celu ochrony interesów przedsiębiorcy. Sprawa ta pokazuje również potrzebę większej transparentności i odpowiedzialności urzędników za podejmowane decyzje.
Przedsiębiorcy, którzy napotykają podobne trudności, powinni rozważyć skorzystanie z pomocy prawnej i kierowanie swoich spraw na drogę sądową, aby dochodzić swoich praw i eliminować nadużycia w administracji publicznej.