Negatywna ocena działań Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego w kontekście walki z COVID-19

Główny Inspektorat Farmaceutyczny (GIF) został poddany negatywnej ocenie w wyniku kontroli dotyczącej wydatków z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 i Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID-19.

Według Najwyższej Izby Kontroli (NIK), 190 miliardów złotych wydanych z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 zostało rozdysponowane chaotycznie, nieefektywnie i bez uwzględnienia jawnych procedur. Narodowy Program Szczepień również spotkał się z negatywną opinią NIK, zwłaszcza w zakresie zakontraktowania szczepionek.

Kontrola NIK wykazała, że Minister Zdrowia podjął decyzję o zakontraktowaniu szczepionek o wartości 8,4 miliarda złotych, mimo że istniały już umowy, które pozwoliłyby na zaszczepienie całej populacji Polski kilkukrotnie. W wyniku tej decyzji ponad 13 milionów dawek szczepionek stało się przeterminowanych i musiało być utylizowanych, co kosztowało prawie 1 miliard złotych.

NIK zauważyła również nieprawidłowości w zakresie przechowywania i dystrybucji szczepionek przeciw COVID-19. Mimo licznych niezgodności, Główny Inspektorat Farmaceutyczny przeprowadził tylko dwie inspekcje w jednej z hurtowni farmaceutycznych, co nie zapewniło bezpieczeństwa przechowywanych szczepionek.

NIK negatywnie oceniła też nadzór Głównego Inspektora Farmaceutycznego nad przechowywaniem oraz dystrybucją szczepionek. Organ odpowiedzialny za bezpieczeństwo farmaceutyczne kraju, na którego – jak wynika z uchwały Rady Ministrów ustanawiającej Narodowy Program Szczepień – nałożono obowiązek „szczególnego nadzoru”, nie wiedział, w których hurtowniach zmagazynowano szczepionki. Informacje o tym czerpano z mediów.

GIF nie podjął również działań zmierzających do wycofania części szczepionek, w odniesieniu do których stwierdzono wady jakościowe, w tym zagrażające życiu i zdrowiu. W konsekwencji podano 117 600 dawek takich szczepionek.

 

Podczas konferencji prasowej Prezes NIK Marian Banaś podkreślił, że trudne okoliczności związane z pandemią nie usprawiedliwiają nieprawidłowości czy nadużyć. Nierzetelne gospodarowanie środkami publicznymi nie może być tłumaczone pandemią. NIK oceniła nadzór GIF jako jednoznacznie negatywny i skierowała wyniki kontroli do Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

Wniosek z tej kontroli jest jasny – zarządzanie środkami publicznymi w okresie pandemii wymagało wyjątkowej ostrożności i przestrzegania przepisów, a niezgodności z nimi nie mogą być tolerowane nawet w trudnych okolicznościach.